Przez całe życie – od lekcji biologii w podstawówce aż po zajęcia w akademii dietetycznej – uczono mnie, że (pomijając walory smakowe) grzyby to w zasadzie jedzenie śmieciowe.
Dowodem ignorowania tej grupy produktów spożywczych przez polskich dietetyków (nota bene – kraju, będącego największym eksporterem grzybów na świecie; dane na rok 2016) niech będzie poniższy cytat z podręcznika 'ŻYWIENIE CZŁOWIEKA’ pod redakcją Jana Gawęckiego. Mimo iż jest to 3-tomowe opracowanie, liczące łącznie ~1400 stron, akapit który za chwilę przeczytasz stanowi 100% (!) informacji o grzybach, jakie można tam znaleźć:
„Grzyby nie mają szczególnych walorów odżywczych, zawierają jednak pewne ilości białka (2-4%) oraz składników mineralnych (0,5-1,2%), głównie żelaza, cynku i miedzi, a także witaminy z grupy B. Podobnie jak warzywa, grzyby wpływają na organizm alkalizująco.”
Książka wymienia jeszcze gatunki polskich grzybów jadalnych i zdradza, że daje się je zamrażać, przetwarzać i przechowywać. Koniec wiedzy.
Naprawmy ten błąd tu i teraz. Tzn. za sekundę, bo wcześniej chcemy się pochwalić dniem dzisiejszym (17 IX 2020). Oto co DZISIAJ Natasza i ja znaleźliśmy wokół naszego domu – wewnątrz naszej posesji, nie wychodząc za bramę ani nie przeskakując przez płot:
Wszystkie zdjęcia są z dzisiaj.
25 kań, 9 kurek, 3 maślaki i 2 'szitaki’. (Tych, których nie znam nie liczę.)
Kocham mieszkać w lesie… 🙂
Ale do rzeczy:
Grzyby – wartość odżywcza
(Poniższe wartości dotyczą grzybów świeżych, a te zawierają około 90% wody. Jeśli więc mamy do czynienia z grzybami suszonymi, należy wszystko przemnożyć razy 10.)
Energia: ~ 20 kcal / 100g grzyba
Węglowodany: ~ 4 g / 100g
Białko: 2-5 g / 100g
Tłuszcze ~ 0,1 g / 100g
Minerały: 0,5-1,2g / 100g
w tym wapń, żelazo, magnez, mangan, fosfor, potas, cynk, selen, miedź
Witaminy z grupy B: ~ 6mg / 100g
w tym: B1 (tiamina), B2 (ryboflawina), B3 (Niacyna), B5 (kwas pantotenowy), B6 i B9 (kwas foliowy)
oraz – i tu UWAGA (!):
Witamina D
Tak!
Grzyby 'brązowe’ to jedne z nielicznych produktów roślinnych, które zawierają ERGOSTEROL – prekursor witaminy D2.
W skrócie: Dwie główne fizjologiczne formy aktywnej witaminy D u człowieka to D2 (ergokalcyferol) i D3 (cholekalcyferol).
I teraz najlepsze:
ERGOSTEROL grzybów (jest go 20-110 mg / 100g) zamienia się w witaminę D2 (czyli ergokalcyferol) – pod wpływem promieni słonecznych (UV). Dzieje się to nie tylko podczas wzrastania grzyba, ale również po jego zerwaniu. Dobrze jest więc przed konsumpcją wystawić grzyby na słońce, choćby na parę minut.
Niektórzy producenci grzybów wykorzystują to zjawisko, naświetlając grzyby kwarcówą. Z tego co wyczytałem wystarczy już 15-20 sekund, ale natężenie promieniowania i czas naświetlania wpływają proporcjonalnie na zwiększenie ilości witaminy D2.
Czyli… nie takie bezwartościowe te grzyby są…